آیا مریخنورد چین از خواب زمستانی نگرانکننده خود بیدار خواهد شد؟
تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۸۶۲۷۴
طبق بیانیه برنامه اکتشاف ماه چین، ژورونگ در تاریخ ۱۸ ماه مه سال گذشته میلادی و در حالیکه دمای مریخ در طول روز حدود منفی ۴ درجه فارنهایت (منهای ۲۰ درجه سانتیگراد) و دمای شب سیاره سرخ منفی ۱۴۸ درجه فارنهایت (منهای ۱۰۰ درجه سانتیگراد) بود، به خواب زمستانی رفت. مدارگرد تیان ون- ۱ چین که ژورونگ را در ماه مه سال ۲۰۲۱ به مریخ فرستاد نیز در آن زمان با دوربین با وضوح متوسط خود، فعالیت طوفان شن و غبار را بر فراز منطقه فرود ژورونگ در "یوتوپیا پلانیتیا" (Utopia Planitia) شناسایی کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ژورونگ در ۱۵ مه ۲۰۲۱ بر روی "یوتوپیا پلانیتیا" (Utopia Planitia)، دشتی وسیع در نیمکره شمالی مریخ فرود آمد. از آن زمان، نمونههای سنگی را از سطح مریخ جمعآوری کرده و تصاویری را در حین کاوش در این سیاره ثبت کرده است. مریخنورد چینی ژورونگ علیرغم اینکه انتظار میرفت در ماه دسامبر از خواب زمستانی بیدار شود، اما همچنان سیگنالی ارسال نکرده و سکوت کرده است؛ البته هنوز هم این امید وجود دارد که این وسیله بتواند از خواب خود بیدار شود.
ژورونگ بخشی از ماموریت تیان ون ۱ است، ماموریت تیان ون ۱ نیز اولین ماموریت بین سیارهای چین است که شامل یک مدارگرد مریخ نیز میشود. انتظار میرفت ژرونگ در ماه دسامبر، در حوالی زمان اعتدال بهاری مریخ از خواب بیدار شود. با این حال، تاکنون سکوت هم از سوی مریخنورد و هم از سوی اپراتورهای آن در چین وجود داشته است.
با این حال همچنان این امیدواری وجود دارد که ژورونگ بیدار شود و فعالیتهای خود را از سر بگیرد.
جیا یانگ، معاون طراح ارشد ماموریت تیانون-۱ در سپتامبر ۲۰۲۲ به خبرنگاران گفت: ژرونگ زمانی که دو شرط برآورده شود، به طور مستقل از خواب بیدار میشود و آن دمایی بیش از ۵ درجه فارنهایت (منهای ۱۵ درجه سانتیگراد) و تولید انرژی بیشتر از ۱۴۰ وات است.
دادههای آبوهوایی مریخنورد استقامت ناسا (که دارای انرژی هستهای است و نیازی به خواب زمستانی ندارد) نشان میدهد که دما در دهانه جیزرو مریخ فقط برای مدت کوتاهی بالاتر رفته است. «استقامت» همچنین در حدود هفت درجه عرض جغرافیایی جنوب ژورونگ است و بنابراین به استوای مریخ نزدیکتر است و این به آن معنا است که ممکن است شرایط کمی مساعدتر از مریخنورد چینی را نیز تجربه کند.
عامل دیگری که بر ژورونگ تأثیر میگذارد، این است که طوفانهای گرد و غبار ممکن است شنهای مریخی را روی آرایههای خورشیدی ژورونگ قرار داده باشند و مانع از توانایی آن در تولید نیرو و بیدار شدن شوند. پنلهای خورشیدی پروانهای شکل این مریخنورد از مواد ضد گرد و غبار استفاده میکنند و ژورونگ به عملکرد لرزشی برای از بین بردن گرد و غبار انباشتهشده مجهز شده است. با این حال، مریخنورد برای به کارگیری این معیار باید ابتدا فعال باشد.
زمان نشان خواهد داد که آیا ژورونگ بار دیگر در امتداد سطح مریخ خواهد چرخید یا خیر، اما این ماموریت قبلاً موفقیت بزرگی کسب کرده است. این فرود، چین را به دومین کشوری تبدیل کرد که پس از ایالات متحده، یک مریخنورد را با موفقیت بر روی مریخ پرتاب کرد.
تیان ون-۱ اولین ماموریت کاوش مریخ توسط چین است که شامل یک مدارگرد، یک فرودگر و یک سطحنشین است. تیان-ون ۱ در ماه فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی به مریخ رسید و در ماه مه، سطحنشین حامل مریخنورد ژورونگ روی یک ناحیه به نام "یوتوپیا پلانیتیا" (Utopia Planitia) که دشت وسیعی در نیمکره شمالی مریخ است، فرود آمد. گرچه مریخنورد ژورونگ برای یک ماموریت سه ماهه طراحی شده بود، اما این مریخنورد عملکرد خوبی داشت و توانست بیش از زمان مدنظر محققان در مریخ کاوش کند که این موضوع محققان را شگفتزده کرد.
در ماه سپتامبر سال ۲۰۲۱ نیز ژورونگ توسط سازمان ملی فضایی چین (CNSA) به خواب زمستانی رفت. خورشید، فعالیت پروژههای جاری در سیاره سرخ را به تعویق انداخت و همه مریخنوردهای موجود روی این سیاره به "حالت ایمن" وارد شدند. دلیل این کار این بود که خورشید در رویدادی به نام "مقارنه خورشیدی مریخ" (Mars solar conjunction) در حالت قرارگیری میان زمین و مریخ بود که این اتفاق، مانع از برقراری همه ارتباطات مستقیم میشد و ارتباط بین فضاپیما و زمین را به شدت مختل میکرد. در ماه اکتبر سال ۲۰۲۱ میلادی دوباره مریخنورد چینیها فعالیت خود را از سر گرفت و ۲۰۰ متر دیگر از سطح مریخ و مسیری که ممکن است زمانی خط ساحلی یک اقیانوس باستانی بوده باشد را پیمود.
تیان ون-۱ هفت محموله علمی با خود دارد که شامل دوربینهایی با وضوح متوسط و بالا برای نقشهبرداری از مناطق بزرگ مریخ و عکسبرداری از سطح این سیاره است. علاوه بر آن رادار کاوش زیرسطحی MOSIR و رادار صوتی به جستجوی یخ در زیر سطح سیاره سرخ میپردازند. اهدافی که مورد کاوش قرار میگیرند شامل دهانههای برخوردی، آتشفشانها و درهها است. تیان ون-۱ با خود یک طیفسنج کانیشناسی نیز دارد که با آن ترکیبات سطح سیاره سرخ را مورد بررسی قرار میدهد. دادههای به دست آمده از تیان ون-۱ برای برنامهریزی ماموریتهای آینده به مریخ نیز مورد استفاده قرار میگیرد که از جمله آنها میتوان به ماموریت بازگرداندن نمونه از مریخ در سال ۲۰۲۸ اشاره کرد.
منبع: اسپیس
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی فناوریمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: مریخ نورد زمستان مریخ نورد چین خواب زمستانی بیدار شود سیاره سرخ تیان ون ۱ سال ۲۰۲۱
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۸۶۲۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ده نشانه بحثبرانگیز از وجود حیات فرازمینی
در طول سالهای اخیر شواهد متعددی از حیات فرازمینی یا حضور موجودات فضایی و بیگانگان در عالم مطرح شده است که در این مقاله ده مورد از برجستهترین آنها را باهم مرور میکنیم.
حیات در سیاره مریخبه گزارش دیجیاتو، سی اسفند ۱۳۵۴ بود که «فرودگرهای مریخ وایکینگ» ناسا روی این سیاره فرود آمدند تا آن را بیشتر مطالعه کنند. این فرودگرها شروع به آزمایش نمونه خاک سیاره سرخ کردند و موفق شدند شواهد شیمیایی از حیات در سطح سیاره پیدا کنند.
در آزمایش اول، خاک مریخ با مواد مغذی آغشته به کربن رادیواکتیو مخلوط شد تا تولید گاز متان رادیواکتیو در این فرآیند شیمیایی بررسی شود. اگر گاز متان رادیواکتیو در این آزمایش تولید شود، به این معناست که چیزی در خاک درحال متابولیزه کردن مواد مغذی و تولید گاز رادیواکتیو است. نتیجه آزمایش برای بار اول مثبت شد.
اما دفعات بعدی آزمایش با جواب منفی روبهرو شد و ناسا درنهایت احتمال کشف حیات در سطح سیاره سرخ را رد کرد. بااینحال، از آنجایی که این فرودگرها به ابزاری برای یافتن مولکولهای آلی - شاخص کلیدی از وجود حیات - مجهز نبودند، دانشمندان باور دارند نباید گزینه وجود حیات در مریخ را کاملاً رد کرد.
سیگنال رادیویی ممنوعهدر تابستان سال ۱۳۵۵، تلسکوپ رادیویی دانشگاه ایالتی «اوهایو» یک سیگنال غیرعادی را از نزدیکی صورت فلکی «قوس» ثبت کرد. منجمی که درحال ثبت داده بود، آنقدر شگفتزده شده بود که مرتب فریاد میکشید. این سیگنال برای مدت ۳۷ ثانیه ادامه داشت و دادههای آن ثبت شد.
نکته جالب اینجاست که این سیگنال در بازهای از فرکانس بود که در زمین ممنوع است. بهطور واضحتر باید گفت که برخی بازههای طول موج رادیویی در سطح زمین ممنوع شناخته میشود و هیچ کشوری حق ندارد در این بازهها سیگنال یا داده انتقال دهد. سیگنال دریافتشده از آسمان دقیقاً در این ناحیه فرکانسی بود. آنچه این سیگنال را عجیبتر میکند این است که اجرام فضایی در فرکانس پایینتری تابش میکنند و احتمال اینکه این تابش متعلق به جرم آسمانی باشد، بسیار کم است.
از آنجایی که نزدیکترین ستاره در آن جهت حدود ۲۲۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، دانشمندان عقیده دارند این سیگنال را بیگانگان فضایی هوشمند ارسال کردهاند. البته این احتمال نیز وجود دارد که منبعی ناشناخته به غیر از موجودات فضایی آن را ارسال کرده باشد. مسیٔله این سیگنال عجیب هنوز حلنشده باقی مانده است.
کشف فسیل میکروبی متعلق به سیاره مریخ در زمیندر سال ۱۳۶۲ یک شهاب سنگ به نام «ALH۸۴۰۰۱» به قطب جنوب کره زمین برخورد کرد. دانشمندان که سالها روی آن مطالعه میکردند، دریافتند این شهاب سنگ که یک توده به اندازه سیبزمینی است، متعلق به سیاره مریخ است و برای حدود ۱۵ میلیون سال در فضا سرگردان بوده تا درنهایت اسیر گرانش زمین شده و پس از سوختن در جو زمین سقوط کرده است. نکته جالب توجه آنجاست که میکروبهای فسیلشده روی سطح این سنگ پیدا شدهاند و دانشمندان باور دارند این میکروبها متعلق به سیاره سرخ هستند.
تجزیه و تحلیلهای دقیق نشان داد این سنگ حاوی مولکولهای آلی است که در باکتریهای زمین یافت میشوند. محققان ناسا که با استفاده از میکروسکوپهای الکترونی این فسیل را مطالعه میکردند از وجود «نانو باکتری» در سطح آن گزارش دادند.
بااینحال، بحث درباره اینکه این میکروبها پس از برخورد شهاب سنگ به زمین به آن نچسبیده باشند وجود دارد. برخی دانشمندان ادعا میکنند که آلایندههای زمین منبع مولکولهای آلی شهاب سنگ هستند و این مولکولها از مریخ نیامدهاند!
معادله دریک و صدها هزار سیاره با حیات فرازمینیدر سال ۱۳۴۰ دانشمند و منجم آمریکایی به نام «فرانک دریک» معادلهای نوشت که در آن تعداد سیارات میزبان حیات تخمین زده میشود. درحقیقت اینها سیاراتی هستند که حیات بهصورت هوشمندانه در آنها وجود دارد و قادر هستند تا با ما ارتباط برقرار کنند.
معادله دریک هفت عامل را در رابطه خود در نظر میگیرد که برخی از آنها عبارتند از: نرخ تشکیل ستارگانی همانند خورشید، کسری از سیارات مشابه زمین و کسری از سیاراتی که احتمال شکلگیری حیات در آنها وجود دارد. هرچند بسیاری از ارقام این پارامترها قابل بحث هستند، اما درنهایت در طی محاسبات مشخص شد که حدود ده هزار سیاره در کهکشان هستند که حیات فرازمینی یا حیات هوشمند در آنها وجود دارد.
در سال ۱۳۸۰، محاسبات دقیقتر با دادهها و نظریههای جدید نشان داد حدود صد هزار سیاره دارای حیات در کهکشان وجود دارد. دانشمندان در همین راستا، بهدنبال سیاراتی مشابه زمین گشتند که به دور ستارهای مانند زمین درحال گردش هستند و دریافتند یک سیاره مسکونی شبیه زمین حداقل چند صد سال نوری از ما فاصله دارد.
قمر سیاره مشتری احتمالا منشأ حیات فرازمینی است«اروپا» نام یکی از قمرهای سیاره مشتری است که رنگ آن متمایل به قرمز است و تابش عجیبی در مادون قرمز دارد. دانشمندان باور دارند این رنگ قرمز بهدلیل وجود باکتری در لایههای یخ سطح اروپا است که میتوانند تابش عجیب مذکور را نیز توجیه کنند.
دانشمندان در تلاش برای شبیهسازی شرایط اروپا دریافتند برخی باکتریهای زمین که در شرایط دما و فشار بالا رشد میکنند، دقیقاً تابشی در مادون قرمز مشابه تابش اروپا دارند. بااینحال، باکتریهای زمین در دما و فشار بالا زندگی میکنند و شرایط در اروپا کمی متفاوت است. اتمسفر اروپا بسیار نازک است و سطح این سیاره یخ زده است. دمای تقریبی منفی ۱۷۰ درجه در سطح اروپا احتمال زندهماندن باکتریها را کم میکند، اما برخی دانشمندان باور دارند باکتریها در آبهای گرم این قمر میتوانند زنده بمانند و طی فعالیتهای آتشفشانی یا زلزله به بیرون پرتابشده و در سطح قمر یخ بزنند.
دانشمندان همچنین حدس میزنند رنگ قرمز این قمر ناشی از وجود نمک منیزیم است که رنگی قرمز- قهوهای دارد. بااینحال هنوز ترکیب دقیق عناصر سطح اروپا مشخص نشده است.
ادعای دانشمندان روس: تکامل باکتریایی در مریخدر سال ۱۳۸۴، اخترزیستشناسان روسی ادعا کردند که گونههای باکتریایی مقاومی به نام «Deinococcus radiourans» در سطح مریخ تکامل یافتهاند. این گونه که یکی از مقاومترین باکتریهای شناختهشده در عالم است، میتواند در تشعشعاتی هزاران برابر میزانی که انسان را میکشد، زنده بماند.
دانشمندان روس برای چنین ادعایی، آزمایشی به این صورت انجام دادند: آنها جمعیتی از باکتریهای مذکور را با تشعشع کافی برای ازبینبردن ۹۹ درصد آنها، از بین بردند و سپس به یک درصد باقیمانده اجازه دادند تا تکثیر یابند. سپس ۹۹ درصد باکتریهای تکثیریافته را با میزان تشعشع کافی از بین بردند و به بازماندگان اجازه تکثیر دادند. این سیکل چندینبار ادامه پیدا کرد و هربار میزان تشعشع لازم برای ازبینبردن باکتریها بیشتر میشد که به این معنا بود که باکتریها هربار مقاومتر میشوند. در چهل و چهارمین دور، میزان تشعشع باید ۵۰ برابر دوز سری اول میشد.
روی زمین حدود یک میلیون تا ۱۰۰ میلیون سال طول میکشد تا با چنین دوز تابشی بهصورت طبیعی روبهرو شویم، اما شرایط مریخ متفاوت است. مریخ اتمسفر ندارد و همین باعث میشود تابش در سطح آن بهشدت افزایش یابد. بااینحال، آزمایشات زمینی نشان داده است که این باکتریها نه تنها میتوانند در این شرایط زنده بمانند، بلکه میتوانند هربار مقاومتر شوند.
برخی عقیده دارند باکتریهای Deinococcus radiourans روی شهاب سنگی از مریخ کنده شده و به زمین آورده شدهاند، زیرا چنین باکتریهای مقاومی بعید است که در زمین تولیدشده و رشد کرده باشند.
حیات میکروبی در ابرهای سیاره ناهیداخترشناسان در دانشگاه تگزاس ادعا کردهاند که حیات در ابرهای سیاره ناهید ممکن است بهترین راه برای توضیح برخی ناهنجاریها در جو آن باشد.
طبق پیشبینیها و محاسبات، تشعشعات خورشیدی و رعد و برق باید تودههای عظیمی از مونوکسید کربن را در سیاره ناهید ایجاد کند. بااینحال این تودهها بسیار نادر هستند و انگار چیزی به سرعت آنها را پس از تشکیل از بین میبرد. علاوهبراین، سولفید هیدروژن و دیاکسید گوگرد نیز وجود دارند که به آسانی باهم واکنش میدهند و به همین علت یافتن آنها کنار هم تقریباً غیرممکن است، اما این عناصر وجود دارند و انگار عاملی آنها را دایٔماً تولید میکند. دلیل سوم این دانشمندان در ادعای وجود حیات، وجود ماده سولفید کربونیل است که در آزمایشگاههای زمینی تنها توسط میکروبها یا کاتالیزورها تولید میشود و هیچ فرآیند شناختهشده دیگری قابل به تولید آن نیست؛ بنابراین دانشمندان با استناد به این شواهد ادعا میکنند میکروبها در جو سیاره ناهید زندگی میکنند. سطح سیاره به علت آنکه بسیار داغ و اسیدی است، احتمالاً برای وجود حیات مناسب نیست، اما در فاصله ۵۰ کیلومتری از سطح در لایههای اتسمفر آن که دمایی در حدود ۷۰ درجه سانتیگراد و فشاری مشابه زمین دارند، شرایط برای حیات ایدهآل است.
گوگرد در قمر مشتری احتمالا ضایعات کلونیهای باکتری استدر سال ۱۳۸۲ دانشمندان ایتالیایی این فرضیه را مطرح کردند که آثار گوگرد در قمر سیاره مشتری به نام اروپا ممکن است نشانهای از حیات بیگانه باشد. این ترکیبات برای اولینبار توسط کاوشگر «گالیله» به همراه شواهدی مبنی بر وجود اقیانوسهای گرم شناسایی شد. وجود آتشفشانهای فعال در زیر پوسته یخی اروپا سبب گرمشدن آب اقیانوسهای آن میشود.
دانشمندان باور دارند گوگرد موجود در این آتشفشانها که بهصورت کلوخهشده در اروپا یافت میشود، نشانه وجود باکتری در زیر لایههای یخ سطحی این قمر و وجود حیات فرازمینی است. به عقیده دانشمندان، باکتریها در زیر آبهای گرم زنده میمانند و رشد میکنند و ردپای خود را در گوگرد سطحی نشان میدهند.
برخی دیگر از محققین این ایده را زیرسؤال میبرند و باور دارند گوگرد موجود در اروپا از قمر دیگر سیاره مشتری با نام «آی او» آمده است.
متان در جو مریخ و متابولیسم میکروبیسال ۱۳۸۵ دانشمندان در سه گروه متفاوت موفق شدند با استفاده از تلسکوپهای زمینی و کاوشگر «Mars Express» بهصورت مستقل شواهدی از متان در جو این سیاره پیدا کنند. نکته اینجاست که تقریباً همه متان یافتشده در جو زمین توسط باکتریها و سایرات موجودات زنده تولید شده است. پس متان در جو مریخ چطور تولید شده است؟
برخی باور دارند آتشفشانهای سطح مریخ، ذوب ذخایر یخ و یا برخورد دنبالهدارها به سطح سیاره سبب تولید متان شده است. اینها میتوانند دلایلی در توجیح وجود این ماده باشند، اما کافی نیستند، زیرا گاز متان در جو این سیاره با سرعت زیادی تولید میشود.
در سال ۱۳۸۶ نیز گروهی دیگر از دانشمندان اعلام کردند شواهدی از «فرمالدیٔید» تولیدشده از اکسیداسیون متان پیدا کردهاند که میتواند فرضیه وجود میکروبها را تقویت کند، زیرا برای تولید فرمالدیٔید مشاهدهشده نیاز به ۲.۵ میلیون تن متان در سال است.
برای تأیید این فرضیهها باید تجهیزات لازم برای تحلیل گاز و مواد سطحی به مریخ ارسال شود.
سیگنالهای مرموزی که ناپدید شدند!در دهه ۱۳۸۰، اخترشناسان در تلاش برای یافتن هوش فرازمینی در پروژهای با نام «SETI» از یک تلسکوپ عظیم در «پورتوریکو» برای بررسی مجدد ۲۰۰ ناحیه از آسمان استفاده کردند که پیش از این، سیگنالهای رادیویی غیرقابل توضیحی تابش کرده بودند. همه این سیگنالها در طول زمان ناپدید شده بودند، بهجز یکی که قویتر شده بود.
این سیگنال که تصور میشود بهترین کاندید برای تماس با بیگانهها و حیات فرازمینی است، از نقطهای بین صورت فلکی «حوت» و «برج حمل» میآید؛ جایی که هیچ ستاره یا سیاره آشکاری در آن وجود ندارد. جالب اینجاست که سیگنال مذکور در حدود یکی از فرکانسهای هیدروژن است. برخی بر این باورند که این فرکانس بهترین فرکانسی است که بیگانگان میتوانند به کمک آن با ما ارتباط بگیرند.
برخی دیگر از دانشمندان، اما باور دارند این سیگنال ناشی از یک پدیده طبیعی و جرم آسمانی است که هنوز شناسایی نشده است. پیش از این در سال ۱۳۴۶ سیگنال رادیویی ناشناختهای کشف شده بود که منشأ آن نامشخص بود، اما پس از مدتی معلوم شد ناشی از یک تپاختر است.
تلاش برای یافتن حیات فرازمینی و موجودات بیگانه همچنان ادامه دارد.